Dalend marktaandeel Nokia op de smartphonemarkt (deel 2)

In de vorige posting hebben we een grafiek over het dalende marktaandeel van Nokia op de smartphonemarkt onder de loep genomen (bron: Volkskrant 9 februari 2011)

Dit was de originele grafiek:

Een manier om marktaandeelverschuivingen van een meerdere merken tegelijk en overzichtelijk in een grafiek te tonen is door gebruik te maken van een panel chart.

Een panel chart is in feite een combinatie van een paar kleine(re) grafieken, die handig naast elkaar gezet zijn “op een paar panelen”; vandaar de naam panel chart (soms ook aangeduid als trellis-chart). In Excel kun je de verschillende panelen samennemen in 1 grafiek.

Meer informatie over panel charts vind je o.a. op de blogs van Jon Peltier, Chandoo of Kelly O’Day.

Het  eindresultaat zie je hieronder, waarbij per merk de ontwikkeling over de jaren 2008 – 2010 heel goed kunt aflezen: in een oogopslag is de dalende trend bij Nokia  en de stijgende trend bij Apple en Samsung te zien.

Wat ook meteen opvalt is dat het marktaandeel van Nokia nog steeds een flink stuk hoger is dan van de naaste concurrenten Blackberry en Apple.

De panel chart is geen standaard grafiek type in Excel. Door de data iets anders te organiseren en voor een XY chart te kiezen is het snel geregeld.

Dit is de tabel met originele data:

Stap 1 is het verwisselen van rijen en kolommen (transponeren).

Als je hier een grafiek mee maakt lijkt het nog nergens naar.

Het gewenste effect wordt bereikt door de data als volgt te ordenen:

• na elk merk een lege rij toevoegen en
• de data als het ware schuin onder elkaar schuiven.

Selecteer de data in de kolommen C (Jaar) tot en met I (Overig) en kies, in eerste instantie, voor een lijngrafiek.

Excel is zo eigenwijs om de eerste kolom ook als een gegevensreeks te zien, terwijl wij die reeks op de x-as willen hebben.

Dus: weghalen die serie en toevoegen als x-as labels.

Nu is het tijd om de boel wat te verfraaien:

• de waarden op de y-as en de horizontale gridlines hebben we niet nodig en mogen weg;
• de legenda is niet nodig en kan weg;
• bovenaan voegen we een titel toe aan de grafiek.

Vervolgens passen we de kleuren van de lijnen aan en gebruiken een bolletje als markeringsteken; ik heb gekozen voor kleuren die het meeste overeenkomen met de logo’s van de merken.

We zijn er bijna:

Tot slot voegen we verticale lijnen toe in de vorm van verticale error bars. Selecteer de waarden in kolom J (dummy) en voeg dit als een nieuwe data serie toe.

De error bars moeten in beide richtingen getoond worden en precies uitkomen bovenin en onderinhet grafiekgebied. Standaard is de lengte van de error bar door Excel ingesteld op een vaste waarde van 0,05 naar boven en naar beneden. Verander dit in een percentage, kies voor de waarde 100% en er komt een mooie verticale lijn in beeld. De y-as loopt van 0% – 60% en de waarde 30% de kolom dummy is de helft. Met een error bar van 100% past de lijn precies tussen de onderkant en de bovenkant van de grafiek.

Haal nog even de waarde 30% en de markeringstekens van deze gegevensreeks weg.

De allerlaatste stap is het toevoegen van de logo’s bovenin en voila het eindresultaat.